چاپ دیجیتال عموماً شامل چاپ حرفه ای در تیراژ پائین توسط نشر رومیزی و دیگر منابع دیجیتال است که توسط چاپگرهای لیزی و چاپگرهای لارج فرمت و یا جوهرافشان حرفه ای صورت می پذیرد. چاپ دیجیتال معمولا نسبت به روش های سنتی چاپی موجود هزینه های بیشتری دارد. اما در حقیقت استفاده از وسایل دیجیتال به عنوان عنصر جدا نشدنی پیشرفت تکنولوژی بخش جدا ناپذیر زندگی بشر است پس می توان انتظار داشت تکمیل این فرآیند در آینده نه چندان دور نه تنها صنعت چاپ بلکه زندگی ما را هم تحت تاثیر قرار بدهد. با توجه به این که چاپ دیجیتال دارای هزینه بیشتری برای چاپ هر صفحه در مقایسه با روشهای سنتی مثل افست است ولی این قیمت بالاتر معمولا با صرفه جویی در هزینه های دیگری چون تهیه پلیت های چاپ انجام می‌شوند در تیراژهای کم تعداد جبران پذیر است. چاپ دیجیتال این امکان را فراهم آورده که پس از تقاضا در تیراژ کم چاپ سریع و امکان تغییر طرح و محتویات آن در هر برگ چاپی در اختیار باشد. همچنین در چاپ دیجیتال صرفه جویی در نیروی انسانی و توان رو به گسترش ماشین های چاپ دیجیتال در بالا بردن کیفیت چاپ، پایین آمدن هزینه تمام شده چاپ هر برگ چاپی و بالا رفتن تیراژ در چاپ دیجیتال به این معناست که چاپ دیجیتال در حال رقابت با چاپ افست و حتی پیشی گرفتن از آن می باشد. منظور از چاپ دیجیتال در بازار ، چاپ تونری به وسیله ی انواع چاپگرهای لیزری حرفه ای روی انواع کاغذ می باشد.

در چاپ دیجیتال دستگاه چاپ به کامپیوتر متصل می شود، کامپیوتری که اطلاعات مورد نظر برای چاپ شامل تصاویر و متن و غیره را به دستگاه چاپ دیجیتال فرستاده بعد دستگاه چاپ دیجیتال آنها را چاپ می کند، مثل پرینترها. نکته قابل توجه این که در روش های رایج هم از فناوری دیجیتال استفاده می شود اما به معنای وصل بودن آن ها به کامپیوتر به معنای دریافت تمام اطلاعات قابل چاپ نیست. مثلا در چاپ افست ما برای تهیه ی فیلم و زینک و … از فناوری دیجیتال استفاده می کنیم و ممکن است یک سری کنترل کننده دیجیتالی در ماشین چاپ باشد ولی ارتباط غیر مستقیم است و می توان گفت استفاده غیر مستقیم از فن آوری دیجیتال می باشد. زمانی به یک دستگاه چاپ، چاپ دیجیتال گفته می شود که آن دستگاه اطلاعات را بصورت دیجیتالی و مستقیم دریافت کرده و آن را چاپ کند. دستگاه های چاپ دیجیتال هم دارای انواع مختلفی هستند و دارای تکنولوژی های متنوع می باشند، مثلا پرینتر جوهر افشان، چاپ لیزری در اندازه ها و ابعاد و کارایی های خاص خود، بزرگ و کوچک و همه به یک کامپیوتر وصل هستند.

انواع چاپ دیجیتال

ابعاد دستگاه های چاپ دیجیتال

  • چاپ دیجیتال فرمت متوسط (medium format): حداكثر ابعاد كارهای چاپی A3+ یعنی ۳۳*۴۸ سانتی متر می باشد. چاپ دیجیتال در این ابعاد، به شیوه‌های لیزری (تونری)، جوهرافشان و نوری انجام می شود كه بخش عمده‌ای از سفارشات چاپی دیجیتال مانند چاپ کارت ویزیت، بروشور، کاتالوگ، لفاف­های بسته­ بندی، لیبل، عکس، چاپ روی سطوح مختلف و غیره را در برمی گیرد.
  • چاپ دیجیتال فرمت بزرگ (Large Format) : ابعاد چاپ در این دسته از A3+ تا عرض ۱۵۰ سانتی متر می باشد كه مانند چاپ‌های فرمت متوسط، به شیوه‌های دیجیتال لیزری (تونری)، جوهرافشان یا نوری انجام می­ شود. مورد كاربرد این دسته در سفارشاتی مانند پوستر است كه تا عرض ۱۵۰ سانتیمتر و اغلب برای مصارف فضای داخلی (Indoor) به كار می رود.
  • چاپ دیجیتال فرمت عریض (wide format): ابعاد چاپ در این گروه از عرض ۱۵۰ سانتیمتر تا عرض ۵۰۰ سانتیمتر را شامل می شود كه به دلیل بزرگ بودن ابعاد، این سفارشات بیشتر برای مصارف فضای باز (outdoor) مورد استفاده قرار می گیرد. همچنین موارد چاپی این دسته در برابر عوامل محیطی مانند نور خورشید و آب مقاوم هستند.

 

شیوه های چاپ دیجیتال

روش جوهرافشان

از روش‌های چاپ دیجیتال، شیوه جوهرافشان آشناترین و با كیفیت‌ترین این شیوه‌ها است. ماشین‌آلات این شیوه از تنوع بالایی برخوردار و از انواع پرینترهای رومیزی تا ابعاد عریض ۵ متر را شامل می شوند. نحوه كار سیستم جوهرافشان به این صورت است كه اطلاعات دیجیتال را توسط مركب‌های مایع مستقیماً روی كاغذ می نشاند. در این تكنولوژی نیازی به کلیشه برای انتقال تصاویر نیست و مركب بطور مستقیم توسط یك هد روی سطح چاپی انتقال می یابد، این روش به عنوان اصیل‌ترین روش چاپ دیجیتال محسوب می شود. نازل رنگ‌پاش این دستگاه به طور كامل دیجیتالی عمل كرده و تنها از دو فرمان بپاش و نپاش پیروی می كند در نتیجه عوامل تاثیرگذار روی كیفیت چاپی به حداقل خود یعنی، نوع و جنس كاغذ همچنین شرایط اقلیمی موجود كاهش می یابد. درنتیجه خروجی چاپ به روش جوهرافشان بیشتر از سایر شیوه‌های چاپی كه عوامل مختلفی روی كیفیت چاپ آنها تاثیرگذار است (مانند محمل چاپی، تعادل آب و مركب و …) قابل كنترل و نزدیك به استانداردهای مد نظر است. اما چون سرعت چاپ در این شیوه پایین است، امكان به كارگیری این شیوه در تیراژهای بالا موجود نیست با این حال تولیدكنندگان دستگاه‌های دیجیتال آینده درخشانی را برای روش جوهرافشان پیش‌بینی می كنند. مهم‌ترین فن‌آوری‌های چاپ دیجیتال جوهرافشان، سیستم‌های پیوسته (Continues tone) و سیستم‌های جوهرافشان با پاشش مركب بر اساس تقاضا (Drop on Demand) است.

ابعاد چاپ دیجیتال
روش الكتروفتوگرافی

این روش خود با دونوع مرکب صورت پذیر است:

  • جامد پودری (تونر)
  • مایع (شیوه دیجیتال مركبی)
  1. روش تونری
    این شیوه از طریق باردار كردن درام چرخانی توسط شعاع نور لیزر، تشكیل تصویر به وسیله مركب‌های پودری با نام تونر كه قابلیت باردار شدن دارند و ذوب شدن این تونرها روی سطح كاغذ، شكل می گیرد. این مراحل در ۵ بخش تصویرنگاری، مركب‌زنی، انتقال تونر، تثبیت تونر و پاكسازی درام، خلاصه می شود. سیستم‌های تونری قادرند با سرعتی بالاتر از سیستم‌های جوهرافشان، تصاویری را كه از ذوب شدن پودر رنگ روی كاغذ به وجود می آیند ایجاد كنند. اگر چه این روش به اندازه روش جوهرافشان دیجیتالی نشده است و واسطه‌های متعدد آنالوگ بین مخزن رنگ و سطوح چاپی را داراست ولی به واسطه سرعت بالا، مصارف صنعتی پیدا كرده و از كارآمدترین سیستم‌های چاپ دیجیتال به ویژه در ابعاد متوسط (Medium Format) به شمار می آید. این دستگاه‌ها در تركیب با یك اسكنر به عنوان دستگاه‌های كپی یا لیزری برای عموم شناخته شده‌اند.
  2. روش دیجیتال مركبی
    این شیوه كه به جای پودر رنگ (تونر) از مركب‌های رنگی استفاده می كند، که روش مناسبی برای كارهای پرتیراژ است. خروجی این دستگاه‌ها دارای كیفیت بسیار بالایی است ولی پیچیدگی تكنولوژی این نوع دستگاه‌ها باعث شده از گستردگی سیستم‌های تونری برخوردار نباشند. این تكنولوژی سال‌ها، تنها در اختیار كمپانی Indigo قرار داشت سپس فعالیت‌های بسیاری برای گسترش آن صورت گرفت ولی محدودیت اصلی این دستگاه‌ها قیمت بالای آن و همچنین ابعاد كار چاپی است كه از SRA3 بالاتر نرفته است از دیگر مزایای منحصر به فرد این پرنیترها می توان به امكان استفاده از رنگ‌های اسپات ( spot color) به صورت كانال‌های رنگی مجزا و یا چاپ ۶ رنگ HI-FI اشاره كرد.

روش دیجیتال نوری یا پرتوی

از دیگر شیوه‌های پركاربرد چاپ دیجیتال، چاپ نوری است. تصویر مورد نظر در این روش را از طریق تابش شعاع‌های نوری روی كاغذهای ویژه و حساس به نور (مشابه كاغذ عكاسی) ایجاد كرده و پس از مرحله ظهور، تثبیت می نمایند. دستگاه‌های این شیوه كه به Photo Lab معروفند در لابراتورهای عكاسی كاربرد فراوان داشته و از كیفیت چاپی بسیار بالایی برخوردارند.در این شیوه سرمایه‌گذاری اولیه -شامل هزینه دستگاه، بالا بوده ولی هزینه چاپ به نسبت كیفیت بسیارخوب آن مناسب است. هم‌ اكنون دستگاه‌های نوری با كیفیتی در ابعاد بسیار بزرگ ورقی ۱۵۰*۱۵۰ سانتیمتر و نیز رول به عرض ۹۰ سانتیمتر تولید شده است. از مشكلات اصلی این دستگاه‌ها دو مرحله‌ای بودن چاپ و ظهور است كه در دستگاه‌های امروزی به صورت اتوماتیك در داخل دستگاه انجام می شود. داروهای ظهور نیز هماند شیوه‌های چاپ عكس بسته به میزان مصرف بایستی هر چند یكبار تعویض شود.

روش حرارتی (Thermal)

در این شیوه كه از كاغذ حساس به حرارت استفاده می شود، حرارت ناشی از لیزر و یا ماتریس­ های حرارتی با ایجاد فعل و انفعالات شیمیایی بر روی سطح كاغذ حساس، ایجاد رنگ و تصویر می كند. استفاده از این شیوه در دستگاه‌های كوچك تك رنگ مرسوم است كه متداول‌ترین آنها دستگاه‌هایی فكس می باشند. گفتنی است استفاده عمومی از روش حرارتی به دلیل جایگزینی روش‌های نوین روز به روز رو به كاهش است.

روش چاپ (Direct Imaging)

به ماشین‌هایی اطلاق می­ شود كه محمل چاپی در درون آنها ایجاد شده و از جانب شركت‌های پرس‌تك و هایدلبرگ به آنها نام DI نهاده شده است. این ماشین‌ها در واقع چاپگرهای افستی هستند كه سیستم تهیه پلیت در دل آنها جاسازی شده است. سیستم تهیه پلیت در این چاپگرها درست مشابه تهیه پلیت در پیش از چاپ افست به روش دیجیتال (كامپیوتر به پلیت) است. كلیه عملیات چاپ در این دستگاه‌ها به صورت اتوماتیك انجام شده و تنها از طریق كامپیوتر راهبری می شود اطلاعات ورودی به چاپگر به صورت فایل كامپیوتری است. به دلیل وجود همین واسطه تصویری، استفاده از این روش برای چاپ‌هایی با تیراژ كم مقرون به صرفه نبوده و برای چاپ تك برگ- برخلاف سایر روش‌های چاپ دیجیتال- كاملا غیراقتصادی است. در این شیوه همچون روش‌های قبلی نمی توان از قابلیت‌های منحصر به فرد چاپ دیجیتال مانند چاپ اطلاعات متغیر استفاده كرد – محمل چاپی ثابتی مانند پلیت برای كل سفارش وجود دارد- در عین حال امكان استفاده از كاغذهای چاپ به روش افست وجود دارد.

روش تصعید رنگ (Dye-Sublimation)

این شیوه كه از كیفیت و سرعت مناسبی برخوردار است از درون چاپ حرارتی زاده شده است. در این دستگاه‌ها مواد رنگی بر روی سلفون‌هایی قرار دارد كه پرتوهای گوناگون مانند لیزر و یا ماتریس‌های حرارتی،‌ رنگ را از روی نوارهای سلفون بخار كرده و بر روی كاغذ ثبت می كند. كیفیت چاپی مطلوب این شیوه، استفاده از آن را در لابراتوارهای عكاسی به منظور چاپ عكس متداول كرده است. ابعاد چاپی به طور معمول كوچك‌ است و اگر چه قیمت‌های اولیه این دستگاه‌ها بالا نیست ولی هزینه تمام شده این روش چاپ به دلیل مواد مصرفی- سلفون‌های رنگی گران قیمت- بالا است. در این روش امكان چاپ روی كاغذهای متنوع وجود داشته و در گذشته از آن برای چاپ پوسترهای تبلیغاتی فضای باز، در تیراژ و ابعاد متوسط استفاده بسیاری شده است.
ماركرهای لیزری
از شیوه‌های چاپ دیجیتال كه بیشترین كاربرد را در صنایع تولیدی محصولات مختلف دارد، دستگاه‌های ماركر لیزری است. این دستگاه‌ها به دلیل استفاده كاربردی كه برای درج اطلاعات روی خط تولید محصولات، روزبه‌روز كاربرد بیشتر در صنایع می یابند. در ماركرهای لیزری اشعه لیزر با سوزاندن و حرارت، تصویر را بر روی سطح مورد نظر ایجاد می كند. این دستگاه‌ها از سرعت بالایی برخوردار بوده و هزینه سرمایه‌گذاری اولیه بالایی را طلب می كنند.

نظرات