بسته بندی هنر و فناوری محافظت از محصولات برای نگهداری ، انبارش ، انتقال و توزیع، ذخیره، فروش و استفاده از آن میباشد. بسته بندی شامل مراحل طراحی، ارزیابی، و تولید بستهها میباشد. بسته بندی به طور بسیار جامعی بر زندگی ما سایه افکنده است، به طوریکه ما در تمام اطراف خود آنهارا میبینیم. از اقلام مواد غذایی و دارویی گرفته تا کالاهای مصرفی و لوازم های خانگی و کالاهای صنعتی و استراتژیک مانند محصولات پتروشیمیایی همه با بسته بندی مرتبط میباشند. وظیفه ی اصلی بسته بندی محافظت از محصولات است. بسته بندی با برچسب های استاندارد این امکان را به ما میدهد تا متوجه شویم چه نوع محصولی داخل بسته قرار دارد و شرایط حفظ و نگهداری آن چگونه است. سازمان جهانی استاندارد (ISO) و سازمان های معتبر و ملی استاندارد کشورهای پیشرفته گامهای مهمی در تدوین استانداردهای بسته بندی و مشخصات فنی آن برداشته اند.
لایه و مانع محافظتی – محافظت در برابر عدم ورود اکسیژن به داخل، بخار آب، گرد و خاک ، اشعه ماورابنفش و…، در بسته بندی در نظر قرار میگیرند. عدم نفوذپذیری بسته یک فاکتور اساسی و مهم در طراحی بسته بندی میباشد. در بعضی از بسته ها از ماده جذب کننده اکسیژن برای کمک به طول عمر بسته و به ویژه محصول داخل آن استفاده میشود. فشار هوای تعدیل شده در بعضی از بستههای غذا گنجانده شده است.
حفظ کیفیت محتویات داخل بسته بندی برای طولانی کردن عمر آن یکی از مهمترین وظایف بسته بندی است.
اطلاع رسانی – اطلاعاتی مانند نحوه انبارش و طرز استفاده از محصول، ترابری، چگونگی حذف یا نابود کردن بستهها یا محصولات بر روی بستهها چاپ شده و یا توسط برچسب به آنها چسبیده میشوند. تمامی محصولات غذایی، دارویی، پزشکی و شیمیایی در بسته بندی باید با استانداردهای معتبر بینالمللی مطابقت داشته باشد و در برخی موارد با قوانین بینالمللی یا منطقه ای یا انجمنی مانند FDA , IMDG code , و… مطابقت داشته باشند.
بازاریابی – بسته بندیها و برچسبها میتوانند توسط بازاریاب ها برای ترغیب مشتریان بالقوه برای خرید محصول استفاده بشوند. طراحی بسته یک نمود بیرونی ثابت و مهم برای دوجین از سالها بودهاست. ارتباطات بازاریابی و طراحیهای گرافیکی برای نما دادن به بسته بندی و در اکثر موارد بعنوان نقطه اصلی فروش بکار برده شدهاند.
ایمنی – بسته بندی نقشی اساسی در کاهش ریسک امنیتی برای سلامتی محموله دارد. بستهها با پوشش مقاومتی مناسب بهتر میتوانند در کاهش آسیب و همچنین جلوگیری از دستبرد به محصولی مطلوب واقع شوند.
بستهها میتوانند برای کاهش خطر دستبرد و دسترسی غیر مجاز به کالا ، سازماندهی و مهندسی بشوند: ساختمان بعضی از بستهها برای جلوگیری از دسترسی غیر مجاز عایق مقاومتی دارند و بعضی نیز دارای مهر و لاک برای جلوگیری از بازشدن و دستبرد می باشند. بستهها همچنین میتوانند شامل ابزارهایی مانند بستههای زنگ دار و یا برچسبهای RFID باشند.
سهولت – بستهها باید ویژگیهایی را به همراه داشته باشند که باعث سهولت در توزیع، جابه جایی، نمایش، باز و بسته نمودن دوباره، فروش، استفاده و استفادهٔ مجدد از آن گردند.