درباره عکاسی صنعتی و عکاسی تبلیغاتی

پس از ” فور نیپس” تلاش های بسیار زیادی در زمینه عکاسی صورت گرفت که سال ها بعد با گسترش فن آوری، روز به روز عکاسی به علم و صنعت روز دنیا بدل شد.
امروزه عکاسی شاخه های بیشماری دارد که هر کدام، با تجهیزات مرتبط به خود، تخصص خاص خود را نیز داراست.
در عکاسی ژورنالیستی یا عکاسی خبری، عکاس با بهرمندی از تجربه بالا، تیز بینی و شم بالای خود در پیش بینی و موقعیت سنجی عکسی به یاد ماندنی را ثبت میکند. عکاسی خبری یکی از پر طرفدارترین و شناخته شده ترین رشته های عکاسی در دنیاست.
عکاسی مدلینگ که از درهم تنیدگی تجهیزات، دید و تجربه عکاس به همراه استعداد مدل در انتقال حس، شکل گرفته است را شاید بتوان شناخته شده ترین و محبوب ترین نوع عکاسی نامید. کار سخت عکاس آنجایی است که می بایست حس خود را به مدل منتقل کند و مدل نیز آن حس را به بیننده القا نماید؛ که این انتقال احساسات، چالشی است که عکاس را همیشه درگیر خود کرده و بسته به انعطاف مدل عکاسی، گاه بسیار طاقت فرسا و خسته کننده است. اما با این حال، همواره طرفداران پر شماری را داشته است.
یکی دیگر از شاخه های عکاسی، عکاسی مستند است که عدم نیاز به تجهیزات گرانقیمت و دوربین تخصصی، آن را به همه گیرترین شاخه از هنر عکاسی تبدیل کرده است. شاید شما بتوانید با یک دوربین ساده خانگی، یک شاهکار عکاسی از اتفاق خاصی که در حال انجام است بسازید. احساس، تیزبینی و اشتیاق به عکاسی، فارغ از هرگونه تجهیزاتی، به تمام قد در این رشته از عکاسی اهمیت دارد.

یکی از رشته های خاص عکاسی، عکاسی نجومی است. این شاخه از عکاسی که یکی از گرانترین آنها نیز به شمار میرود، به طور کامل وابسته به تجهیزات و امکانات حرفه ای و البته گران قیمت است. شما هرگز نمیتوانید دوربین خانگی خود را بردارید و بدون داشتن لنزهای حرفه ای و با کیفیت، سه پایه عکاسی، ریموت کنترل و… عکسی از آسمان و کهکشانمان بگیرید. عکاس این شاخه نیز باید بی اندازه با تجربه و حرفه ای باشد.
یکی دیگر از شاخه های تقریبا گران قیمت عکاسی، عکاسی ورزشی است. در این شاخه، شما می بایست یک دوربین گران قیمت به علاوه لنزهای حرفه ای در دست داشته باشید تا هیچ صحنه ای را از یک مسابقه ورزشی از دست ندهید. دوربین هایی که در کسری از ثانیه میتوانند تعداد بسیاری شات به شما تحویل دهند. عکاسي ورزشي از پرطرفدارترین شاخه های عکاسی است.
و اما در بین شاخه های گوناگون عکاسی؛ پرکاربردترین، متنوع ترین، تخصصی ترین و در عین حال گران ترین آنها ، عکاسي صنعتي یا عکاسی تبلیغاتی است که گاه با نام عکاسی تجاری نیز شناخته میشود.

شاید بتوان عکاسی صنعتی یا عکاسی تبلیغاتی را بجای شاخه ، به ساقه و حتی تنه ی علم عکاسی تشبیه کرد. چرا که در این نوع از عکاسی شاخه های دیگر عکاسی نیز میتوانند گنجانده شوند. گاهی یک عکاس صنعتی و یا عکاس تبلیغاتی باید در تمام شاخه های عکاسی از نظر علمی و تجربی شناخت داشته باشد.
عکاسی صنعتی در حقیقت علم به نمایش در آوردن تمام جزئیات و زوایای یک محصول صنعتی است؛ به گونه ای که از لحاظ کارشناسانه و زیباشناسانه در حدی باشد که توجه بیننده را جلب کرده و برای چند ثانیه اندیشه بیننده را درگیر خود نماید.

هر محصول تولیدی یک ویژگی منحصر به فرد دارد که رسالت عکاس صنعتی یا عکاس تبلیغاتی را به نمایش درآوردن ویژگی خاص آن محصول است. تفاوتی ندارد که محصول تولیدی یک ماشین سنگین ترانزیتی باشد یا یک گوشواره بسیار کوچک و یا حتی یک دانه ی گرانول  همه و همه ی این محصولات، زوایا و پیچیدگی های خاص خود را دارند که با چنین گستردگی و تنوع محصولی ، واضح است که یک عکاس صنعتی حرفه ای نیاز به دانشی شگرف از هر نوع صنعت و محصولی دارد تا بتواند با تجربه و توانایی اش بهترین نتیجه ممکن را به دست آورد.
عکاسی صنعتی علم جان دادن به جسم بی جان و بی لبی است که حرف هایش را با هنر و توانایی عکاسش بیان میکند؛ عکاس صنعتی و یا عکاس تبلیغاتی درست به مانند رهبر ارکستری که با تمرکز، موسیقی و صحنه را در کنترل خویش دارد؛ با تجربه و دانش خود از شناخت تجهیزات نورپردازی، انواع لنزها و سایر مواردی که در ثبت نهایی یک تصویر موثر است؛ یک تصویر را رهبری میکند.
صنعت عکاسی میتواند یک صنعت تمام و کمال باشد بی آنکه بشر دخالتی در آن داشته باشد. یک دوربین متصل به یک ماهواره فضایی را در نظر داشته باشید که با مکانیزمی از پیش طراحی شده در پریود زمانی خاصی اقدام به عکاسی از سطح زمین میکند،عاری از ذوق بشری. این در حالی است که یک عکس صنعتی جدا از بهره مندی ازتکنیک، کیفیت، نور و سایر عناصر تکنیکی وظیفه مهمی در انتقال پیام و مفهوم را نیز داراست و این مهم برآورده نخواهد شد مگر با هوش، اندیشه و تجربه عکاس صنعتی یا عکاسي تبلیغاتي.
پس میتوان عکاسی صنعتی و تبلیغاتیرا در تعریفی ساده، برایندی از تجربه ، تجهیزات و اندیشه دانست که در راستای هرچه بهتر و با کیفیت نشان دادن ابعاد ، زوایا و خواص منحصر به فرد یک محصول تولیدی حرکت میکند.

در عکاسي صنعتي و تبلیغاتي، عکاس صنعتي با شناخت خواص نور و انواع نورپردازی، کادربندی و ترکیب بندی، تکنیک های عکاسی که تاثیر بسزایی در اثر گذاری عکس صنعتی دارند، لنزهای متنوع و دیگر عوامل موثر دیگر بر کیفیت عکس صنعتی، سعی میکند با انتخاب بهترین زاویه و کاربردی ترین آن، محصول تولیدی را به بهترین کیفیت ارائه دهد به گونه ای که ماهیت و بافت محصول به طور کامل نمایش داده شود تا علاوه بر کارایی، زیبایی تصویر نیز چشم نواز و ترقیب کننده باشد.
عکاسی صنعتی عصای دست طراحان گرافیک است. چرا که در هرگونه تبلیغات چاپی، رسانه ای و شبکه های اجتماعی، طراح نیازمند استفاده از عکس باکیفیت محصول مورد تبلیغ است و بدین ترتیب عکاسی از هرگونه شرکت تولیدی یا خدماتی، خطوط تولید کارخانجات صنعتی، ارگان های دولتی، بخش های اقتصادی بازرگانی، سازمان های تبلیغاتی، مواد غذایی و خوراکی، مهندسان و معماران، طلا و جواهر و زیورآلات، هنرمندان، خودرو سازان و در کل عکاسی برای تمام مشاغلی که محصولی صنعتی، کالای هنری، مواد غذایی، بناهای معماری و یا هرچیزی که برای نمایش داشته باشند در حیطه عکاسی صنعتی و یا عکاسی تبلیغاتی قرار میگیرند که عکاس صنعتی با ارائه دادن چهره ای زیبا و جلوه ای خاص به محصول صنعتگر ، معمار، مهندس و یا هنرمند، کمک حال آن ها در ارائه اثر یا فروش محصول آنهاست.

این تنوع زیاد در عکاسی صنعتی، باعث به وجود آمدن تجهیزات بسیار گوناگون و البته گران قیمتی شده که امروزه یک عکاس صنعتی میبایست برای هر تنوع جنسی، تجهیزات خاصی را تهیه کرده و با توجه به دانشش درباره آن تجهیزات، از آنها بهره ببرد. برای مثال عکاسی از یک جاروبرقی پلاستیکی با روکش مات بسیار متفاوت است با عکاسی از همان جاروبرقی با روکش پلاستیکی براق و همینطور عکاسی از همان جارو برقی با روکش استیل براق و روکش فلزی مات. یک محصول و چهار روکش متفاوت که هر کدام از این روکش ها نیازمند نورپردازی خاص خود است و این بدان معنی است که هرکدام نیازمند تجهیزات خاص و دانش خاص خود است. حال که عکاسی صنعتی یا تبلیغاتی از جاروبرقی به پایان رسیده است قصد عکاسی از یک جام بلورین را داریم، آیا با همان نورپردازی و صحنه آرایی میتوان یک بلور را عکاسی کرد!؟ جواب واضح است، خیر.
بدین ترتیب برای یک عکس حرفه ای علاوه بر دانش و آگاهی عکاس صنعتی و تسلط او بر تکنیک های عکاسی، همواره عامل بسیار اثر گذار بر کیفیت عکس خروجی تجهیزات اوست. ما هرگز نمیتوانیم با یک دوربین و یک فلاش از یک دست مبلمان چیده شده در یک خانه عکاسی کنیم. برای عکاسی از چنین صحنه ای به یک عکاس با تجربه و کاربلد نیاز است تا بتواند با طراحی نورپردازی، حال و هوایی خاص به عکس مورد نظر بدهد و برای این مهم نیز نیاز به منابع نوری گوناگون دارد تا بتواند نور صحنه را یکنواخت کرده و از تیرگی و روشنی های ناخواسته دوری کند؛ همین طور نیاز به یک لنز واید مشهود است و البته بنا به کیفیت مد نظر یک دوربین حرفه ای نیز نقش اصلی را ایفا میکند، که این دوربین میتواند یک دوربین فول فریم صنعتی باشد و یا در سطح بسیار حرفه ای یک دوربین قطع متوسط ( مدیوم فرمت ). شاید بدانید که قیمت تجهیزات مورد استفاده در صحنه ای که شرح داده شد گاه با یک اتومبیل شاسی بلند آخرین مدل برابری میکند! حال اگر مقصودمان از عکاسی بین این مبلمان، تنها یک مبل یک نفره باشد، پس میبایست لنزی داشته باشیم که نمای بسته تری را برای ما ثبت کند که بدین منظور میبایست از یک لنز نرمال و یا لنز واید استفاده کنیم و یا اگر عکاسی از بافت مبل نیز نیاز باشد جای یک لنز ماکرو نمیتواند خالی باشد و این بدین معنی است که در کیف دوربین ما میبایست حداقل سه لنز حرفه ای و با کیفیت وجود داشته باشد که تنها همین سه لنز میتواند هم سطح خودروی سواری خودمان قیمت داشته باشد.

این تنوع در تجهیزات گران قیمت عکاسی صنعتی، این هنر را به هنری گران تر نسبت به سایر شاخه های عکاسی بدل کرده است و همین امر باعث بالاتر بودن تعرفه عکاسی صنعتی در مقایسه با دیگر شاخه های عکاسی شده است.
پس از تهیه کردن تجهیزات، یکی از اصلی ترین چالش های موجود در عکاسی صنعتی، تقابل سلیقه هاست! در هر حرفه ای تنوع سلیقه بین کارفرما و مجری از بزرگترین چالش هاست. در عکاسی صنعتی این امر بسیار پر اهمیت می باشد، چرا که نظر کارفرما همواره در کار دخیل است؛ این موضوع اگر چه حق کارفرماست، اما باید توجه کرد که یک دیدگاه غیر حرفه ای در نهایت منجر به نتیجه ای غیر حرفه ای خواهد شد. یک عکاس صنعتي حرفه اي با تجزیه و تحلیل نظرات کارفرما و هم سو کردن آن با نکات حرفه ای، نتیجه ای به مراتب بهتر و حرفه ای تر خواهد گرفت. گاهی نیز کارفرما با یک نظر دقیق و کارشناسانه از محصول خود، دید عکاس را بازتر کرده و توجه او را به ویژگی های آن محصول جلب میکند. چه بسیارند عکاسانی که با غرور خود نکات بیان شده توسط کارفرما را مد نظر قرار نداده و با سلیقه شخصی اقدام به عکاسی نموده اند و درنهایت با دورشدن از نتیجه مطلوب باعث نارضایتی و رنجش خاطر کارفرما شده اند. این در حالیست که جهان پیشرفته و منعطف امروز به این باور رسیده است که تصمیم گیری ها توسط خرد جمعی به مراتب اثر بخش تر است تا تکیه بر تصمیمی انفرادی. این امر در عکاسی صنعتی نیز امری به مراتب اثر بخش خواهد بود؛ با کمک و راهنمایی کارفرما که از تجربیات پیشین او به دست آمده است، در کنار تیم اجرایی که در چیدمان ها و تنظیم صحنه کمک میکنند، عکاس با تمرکز بیشتری روی نورپردازی و سایر مسائل تکنیکی کار کرده و نتیجه به مراتب بهتری به دست خواهد آمد.

اگر بخواهیم عکاسی صنعتی را به طور کلی بررسی کنیم شاید در حق آن کوتاهی کرده باشیم؛ عکاسی صنعتی خود نیز به تخصص های گوناگونی تقسیم میشود:
عکاسی از ساختمان ها و مکان های خاص که عکاسی معماری نامیده میشود؛ عکاسی از بناهای معماری، به علت ویژگی منحصر به فردی که دارند (زاویه دید از پایین و ابعاد بزرگتر از گنجایش دید لنز نرمال) به مانند دیگر انواع عکاسی صنعتی نیازمند تخصص و تجهیزات خاص خود هستند. یک عکاس ساختمان یا عکاس معماری با استفاده از دانش و تجربه خود، پس از انتخاب بهترین زوایای بنا، محل استقرار خود و همینطور در نظر گرفتن زمان عکاسی به سراغ تجهیزات خود میرود و با استفاده از انواع لنزهای واید، سوپر واید و تیلت شیفت و تجهیزات دیگر، با کاهش مقدار دفرمگی، استقامت و زیبایی بنا را به تصویر میکشد. تجربه عکاس معماری بسیار در نقش بستن تصویر نهایی موثر است، چرا که در انتخاب سرعت شاتر دوربین، انتخاب دیافراگم مناسب، تراز سفیدی و سایر موارد تکنیکال، برای بدست آوردن نورها و رنگ های دقیق مناطق نورپردازی شده بنا و مقدار مناسب تیرگی و روشنی ها، راهنمای او تجربه و دانش اوست. گاه نیز عکاس معماری، خود مجبور به استفاده از نورهای اکسترنالیست که بتواند کمبود نوری برخی از قسمت ها را جبران نماید که این مهم نیز نیازمند فلاش های پر قدرت و البته پرتابل قابل حمل است. یکی از موارد مهم و تاثیر گذار در این ژانر از عکاسی، مهارت ادیت و جلا دادن به عکس نهایی است که نیازمند به تجربه بسیار بالای عکاس یا ادیتور در ویرایش عکس خروجی است.